درمان اگزمای آتوپیک در تهران

درمان اگزمای آتوپیک تهران : که گاه اگزمای سرشتی هم نامیده می‌‌شود، یک بیماری شایع خارش دار پوستی است که معمولا زمینه ارثی دارد. پوست سالم باعث حفظ رطوبت و محافظت از باکتری‌ها، تحریک کننده‌ها و آلرژن‌ها می‌شود. اگزما با تغییرات ژنی مرتبط است که بر توانایی پوست در حفاظت از خود تاثیر می‌گذارد و اجازه می‌دهد تا پوست شما تحت تاثیر عوامل محیطی، تحریک کننده‌ها و آلرژن‌ها قرار گرفته و آسیب ببیند. شیوع این نوع اگزما طی سه دهه گذشته به خصوص در کشور‌های پیشرفته افزایش قابل توجهی داشته است. به نظر می‌‌رسد زندگی ماشینی و شهر نشینی باعث افزایش شیوع آن می‌‌گردد، طوری که در اروپای شمالی میزان شیوع اگزمای اتوپیک در کودکان تا بیست درصد هم گزارش شده است.

درماتیت آتوپیک ممکن است تحت شرایط استرس زا، به علت تغییر فصل و یا گاها بدون هیچ دلیل واضحی شعله ور شود. بیماری معمولا به تدریج تخفیف پیدا می‌‌کند، اما گاهی اوقات در سنین بالاتر عود کرده و در مواردی هم تا پایان عمر باقی می‌‌ماند. توجه داشته باشید درماتیت به معنای التهاب پوست است، آتوپیک نیز به مجموعه‌ای از بیماری‌های مربوط به سیستم ایمنی از جمله درماتیت آتوپیک، آسم و تب یونجه گفته می‌شود. درماتیت آتوپیک در واقع یکی از دلایل وقوع اگزما است، اما این دو واژه می‌توانند به جای هم استفاده شوند.

علائم اگزمای آتوپیک

به طور کلی به دنبال اگزما علائمی مانند: خشکی پوست، خارش (که معمولا در شب‌ها تشدید می‌شود)، لکه‌های قرمز تا قهوه‌ای و خاکستری بر روی پوست، ضایعات برآمده و کوچک همراه با ترشح مایع، ضخیم شدگی پوست، ترک خوردگی پوست و پوسته پوسته شدن، حساس و متورم شدن به دنبال خاراندن پوست ممکن است دیده شود. با این حال علائم درماتیت آتوپیک بسته به سن فرد و همچنین از شخصی به شخص دیگر متفاوت است.

این علائم عبارتند از:

علائم اگزما در نوزادان زیر ۲ سال : بثورات پوستی معمولا روی پوست سر و گونه دیده می‌شود. این بثورات معمولا قبل از نشت مایع به صورت حباب دیده می‌شود. بثورات می‌توانند باعث خارش شدید شده و در خواب کودک اختلال ایجاد کنند. همچنین مالش و خارش مداوم پوست می‌تواند به عفونت‌های پوستی منجر شود.

علائم اگزما در کودکان ۲ ساله تا سن بلوغ : بثورات در این سن اغلب در چین‌های آرنج یا زانو ظاهر می‌شود و همچنین بر روی گردن، مچ دست، مچ پا و چین بین ساق پا و باسن نیز دیده می‌شود. با این وجود با گذشت زمان علائم این چنینی ظاهر خواهند شد: بثورات پوستی برآمده می‌شوند و رنگشان روشن یا تیره می‌شود، همچنین ممکن است ضخیم شوند و به صورت گره دیده شوند یا خارش دائمی ایجاد کنند.

علائم اگزما در بزرگسالان

بثورات معمولا در چین‌های آرنج و زانو و پشت گردن ظاهر می‌شود. با این حال، بثورات بسیاری از نواحی بدن را پوشش می‌دهد و در در برخی نواحی مانند روی گردن، صورت و اطراف چشم به صورت برجسته دیده می‌شوند. بثورات همچنین می‌توانند باعث خشکی بسیار شدید پوست شده و خارش دائمی پوست و عفونت‌های پوستی را به دنبال داشته باشند. بثورات پوستی اگزما در بزرگسالان نسبت به کودکان بیش تر باعث پوسته پوسته شدن می‌شود.

ظاهر پوست در فرد مبتلا به درماتیت آتوپیک بستگی به میزان خاراندن پوست توسط فرد و اینکه آیا پوست عفونی است یا خیر دارد. خارش و مالش بیشتر، پوست را تحریک می‌کند، التهاب را افزایش می‌دهد و حتی حس خارش را نیز بدتر می‌کند. درماتیت آتوپیک اغلب قبل از سن ۵ سالگی شروع می‌شود و ممکن است تا نوجوانی و بزرگسالی ادامه یابد.

علل اگزمای آتوپیک

در بروز اگزمای آتوپیک عوامل مختلف ارثی، ایمنی، متابولیک، نورواندوکرین و عفونی مشارکت دارند اما به طور اختصار می‌‌توان گفت که علاوه بر استعداد خانوادگی برای ابتلا به اگزما عوامل دیگری هم در ایجاد یا تشدید آن دخیل هستند که عبارتند از:

محرک‌ها: شامل صابون، مواد شوینده، شامپو، ضدعفونی کننده‌ها، آب میوه‌های تازه، گوشت یا سبزیجات است.

آلرژن‌ها: علف‌های هرز، حیوانات خانگی، گرده، کپک قارچ و شوره‌ی سر می‌توانند باعث اگزما شوند.

میکروب‌ها: شامل باکتری‌هایی مانند استافیلوکوک اورئوس، ویروس‌ها و قارچ‌های خاصی است.

دمای هوای گرم و سرد: آب و هوای بسیار گرم یا بسیار سرد، رطوبت بالا و کم و تعریق به دنبال ورزش، می‌تواند باعث اگزما شود.

غذاها: محصولات لبنی، تخم مرغ، آجیل و دانه‌ها، سویا و گندم می‌توانند باعث بروز علائم اگزما شوند.

استرس: از علل اصلی ایجاد کننده اگزما نیست، اما می‌تواند علائم را بدتر کند.

هورمون‌ها: زنان ممکن است علائم اگزما را در زمانی که سطح هورمون هایشان تغییر می‌کند، مثلا هنگام بارداری یا در زمان‌های خاصی از چرخه‌ی قاعدگی، تجربه کنند.

عوارض اگزمای آتوپیک

عوارض درماتیت آتوپیک (اگزما) ممکن است شامل موارد زیر باشد:

۱) آسم و تب یونجه

۲) خارش مزمن و پوسته پوسته شدن پوست : که به دنبال آن پوست ضخیم شده و تغییر رنگ می‌دهد و حالت چرم پیدا می‌کند و به مرور بیماری پوستی نورودرمتیت را ایجاد کند.

۳) عفونت پوست : خارش مداوم موجب آسیب به پوست شده و باعث ایجاد زخم‌های باز و ترک خوردگی پوست می‌شود و به دنبال آن خطر عفونت ناشی از باکتری‌ها و ویروس‌ها، از جمله ویروس هرپس سیمپلکس را افزایش می‌دهد.

۴) درماتیت تحریک کننده دست: به ویژه در افرادی که کارشان مستلزم آن است که دست‌ها اغلب مرطوب و در معرض صابون‌های خشک، مواد شوینده و ضد عفونی کننده قرار گیرد، دیده می‌شود.

۵) درماتیت تماسی آلرژیک: این بیماری در افراد مبتلا به درماتیت آتوپیک رایج است.

۶) مشکلات خواب: چرخه خارش- خراش می‌تواند کیفیت خواب را کم کند.

پیشگیری از اگزمای آتوپیک

اقدامات زیر ممکن است به جلوگیری از بروز درماتیت کمک کند و خشک شدن پوست بعد از حمام را به حداقل می‌رساند:

۱) پوست خود را حداقل دو بار در روز مرطوب کنید: کرم‌ها، پماد‌ها و لوسیون‌ها به رطوبت پوست کمک می‌کنند. یک یا چند محصول را که با پوست شما سازگار است را انتخاب کرده و استفاده کنید. همچنین استفاده از ژل‌های چرب بر روی پوست کودک شما ممکن است به جلوگیری از درماتیت آتوپیک کمک کند.

۲) سعی کنید عواملی که شرایط را بدتر می­کند را شناسایی کرده و از آن‌ها اجتناب کنید. عواملی که می‌توانند واکنش پوستی را بدتر کنند عبارتند از : تعریق، استرس، چاقی، صابون، مواد شوینده، گرد و غبار و گرده دانه‌ها است. از قرار گرفتن در معرض این مواد اجتناب کنید.

۴) دقت در انتخاب غذای کودکان: نوزادان و کودکان ممکن است به دنبال خوردن غذاهای خاصی از جمله تخم مرغ، شیر، سویا و گندم بیماری شان عود کند به همین علت بهتر است با پزشک کودک خود در مورد شناسایی مواد آلرژی غذایی صحبت کنید.

۵) مدت زمان دوش گرفتن خود را کوتاه تر کنید: حمام و دوش خود را به ۱۰ تا ۱۵ دقیقه محدود کنید و از آب ولرم به جای آب گرم و‌ جوش استفاده کنید.

۶) فقط از صابون ملایم استفاده کنید: صابون‌های ملایم را انتخاب کنید. ضدعفونی کننده و صابون‌های ضد باکتری می‌توانند چربی طبیعی را به مقدار بیشتری از روی پوست شما برداشته و پوست را خشک کنند.

۷) با دقت خود را خشک کنید: پس از حمام کردن، به آرامی پوست خود را با یک حوله نرم خشک کنید و مرطوب کننده را در حالی که پوست تان هنوز نمناک و مرطوب است استفاده کنید.

تشخیص اگزمای آتوپیک

یک ضایعه خارش دار با خصوصیات فوق الذکر، همراه با یک تاریخچه خانوادگی از آلرژی، می تواند نشانگر بیماری اگزمای سرشتی باشد. درمان مناسب، به موقع و مداوم توسط یک متخصص پوست می تواند موجب آسودگی بیماری شده و نیز شدت و دوره بیماری را کاهش دهد. به یاد داشته باشید این بیماری همیشه از یک الگوی معین پیروی نمی­کند. ضایعات ممکن است در کف و پشت دست ها، انگشتان و یا حتی روی پاها پدید آیند. در این مناطق، ضایعات ضخیم شده، دلمه بسته و ترشح دار ممکن است برای سال­ها وجود داشته باشند.

درمان اگزمای آتوپیک

اگزما هیچ درمان قطعی ندارد. هدف از درمان اگزما بهبود زخم‌های پوستی و پیشگیری از بروز علائم است. درماتیت آتوپیک ممکن است به صورت مداوم دیده شود و شما چند ماه یا چند سال برای کنترل علائم آن تلاش کنید و حتی اگر درمان نیز موفقیت آمیز باشد ممکن است علائم و نشانه‌ها مجددا بروز کنند. تشخیص زود هنگام اگزما نیز بسیار مهم است تا هر چه سریع تر بتوانید اقدامات درمانی را شروع کنید. اگر استفاده منظم از مرطوب کننده‌ها و دیگر مراحل مراقبت از خود، کمک کننده نباشد، پزشک شما ممکن است هر کدام از درمان زیر را پیشنهاد کند:

داروها

داروهای متعددی وجود دارد که با کمک آن‌ها می‌توان علائم اگزما را کنترل کرد، از جمله:

۱) کرم‌ها و پماد‌های موضعی کورتیکواستروئید: نوعی از داروهای ضد التهابی هستند و علائم اصلی اگزما، مانند التهاب پوست و خارش را از بین می‌برند و به ترمیم پوست کمک می‌کنند. این داروها را باید بعد از مرطوب شدن پوست، به صورت مستقیم به روی پوست آسیب دیده بمالید. حواستان باشد استفاده بیش از حد از این دارو‌ها ممکن است عوارض جانبی، از جمله نازک شدن پوست را به دنبال داشته باشد.

۲) کورتیکو استروئید سیستمیک: اگر درمان‌های موضعی موثر نباشد، کورتیکواستروئیدهای سیستمیک می‌توانند تجویز شوند. این داروها به صورت تزریقی یا خوراکی (مانند پردنیزون) موجود است اما به دلیل عوارضی که ایجاد می‌کنند فقط برای مدت کوتاهی می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند.

۳) آنتی بیوتیک‌ها: زمانی تجویز می‌شوند که اگزما در کنار عفونت باکتریایی پوست اتفاق می‌افتد.

۴) داروهای ضد ویروسی و ضد قارچی: این داروها نیز عفونت‌های قارچی و ویروسی ایجاد شده را درمان می‌کنند.

۵) آنتی هیستامین‌ها: این داروها با ایجاد خواب آلودگی باعث کاهش خارش‌های شبانه می‌شوند.

مهار کننده‌های موضعی کلسی نئورین: مانند تاکرولیموس و پیمکرولیموس که بر سیستم ایمنی بدن تاثیرگذاشته و فعالیت آن را مهار می‌کنند، التهاب را کاهش می‌دهند و به پیشگیری از عود علائم کمک می‌کنند. این داروها در افراد بالای ۲ سال برای کنترل واکنش‌های پوستی استفاده می‌شوند. بعد از اینکه پوست شما مرطوب شد آن را به صورت مستقیم بر روی پوست خود بمالید. همچنین به یاد داشته باشید که هنگام استفاده از این داروها از نور مستقیم خورشید اجتناب کنید.

سایر درمان‌ها

پانسمان مرطوب: یک درمان مؤثر برای درماتیت آتوپیک شدید شامل بسته شدن ناحیه آسیب دیده با کورتیکواستروئیدهای موضعی و باند‌های مرطوب است. گاهی اوقات این کار در بیمارستان برای افراد مبتلا به ضایعات گسترده انجام می‌شود، زیرا این کار نیاز به پرستار با مهارت دارد.

نور درمانی (فتوتراپی): این روش درمانی در افرادی استفاده می‌شود که به درمان‌های موضعی پاسخ نداده یا پس از درمان، دوباره به سرعت عود می‌کنند. ساده ترین شکل فتوتراپی شامل قرار گرفتن پوست در مقابل مقادیر طبیعی نور خورشید است. اشکال دیگر استفاده از نور ماوراء بنفش A مصنوعی (UVA) و اشعه ماوراء بنفش B یا موج محدود (UVB) است که به تنهایی یا با دارو مورد استفاده قرار می‌گیرد. با وجود درمان موثر فتوتراپی، در دراز مدت اثرات مضری از جمله پیری زودرس پوست و افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست داشته به همین علت، فتوتراپی در کودکان کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد و به نوزادان فتوتراپی داده نمی‌شود.

مشاوره: صحبت کردن با یک درمانگر یا مشاور ممکن است به افرادی که از وضعیت پوست خود خجالت می‌کشند کمک کننده باشد.

درمان اگزما در نوزادان نیز شامل موارد زیر است:

۱) شناسایی و اجتناب از عوامل تحریک کننده پوست

۲) از دمای زیاد اجتناب کنید. پوست کودک خود را با روغن، کرم یا پماد چرب کنید.

اگراین اقدامات بثورات را بهبود ندهند یا اگر بثورات عفونی به نظر می‌رسد بهتراست با پزشک کودک خود مشورت کنید. کودک شما ممکن است نیاز به داروهای تجویزی برای کنترل بثورات یا درمان عفونت داشته­باشد. پزشک همچنین ممکن است یک آنتی هیستامین خوراکی را برای کمک به کاهش خارش و ایجاد خواب آلودگی توصیه کند که برای خارش و ناراحتی شبانه مفید باشد.

درمان‌های خانگی

موارد متعددی وجود دارد که افراد مبتلا به اگزما می‌توانند برای سلامت پوست و کاهش علائم انجام دهند، مانند:

۱) دوش گرفتن با آب ولرم

۲) استفاده از مرطوب کننده بلافاصله بعد از دوش گرفتن برای حفظ رطوبت

۳) استفاده روزانه از مرطوب کننده‌ها

۴) پوشیدن پارچه‌های پنبه‌ای و نرم و اجتناب از پوشیدن لباس‌هایی با الیاف خشن و لباس‌های تنگ

۵) استفاده از درمان‌های خانگی

۶) صابون ملایم برای شستشو

۷) در صورت امکان، اجتناب از تغییرات سریع دما و فعالیت‌هایی که باعث تعریق می‌شوند.

۸) یادگیری و اجتناب از عواملی که باعث برانگیختن علائم اگزما در فرد می‌شود.

۹) استفاده از یک مرطوب کننده در هوای خشک یا سرد

۱۰) کوتاه نگه داشتن ناخن‌ها برای جلوگیری از خراش پوستی

مراجعه به پزشک

در صورت مشاهده هر کدام از موارد زیر بهتر است به دکتر پوست و مو مراجعه کنید:

۱) هنگامی که اگزما وضعیت خیلی ناراحت کننده‌ای برای شما ایجاد کند و بر خواب و فعالیت‌های روزانه شما تأثیر می‌گذارد.

۲) داشتن عفونت پوستی: به صورت رگه‌های قرمز همراه با چرک و دلمه زرد رنگ.

۳) هنگامی که علی رغم درمان‌های خانگی، علائم از بین نمی‌رود.

۴) همچنین در صورتی که کودک شما دارای بثورات (راش) عفونی همراه با تب باشد باید فورا به پزشک مراجعه کنید.