خطرات آلرژی در دوران بارداری : بروز علائم آلرژی در دوران بارداری بسیار شایع بوده و حدود یک چهارم از مادران باردار در طول دورهی بارداری آن را تجربه میکنند، هر چند طول مدت درگیری آنها ممکن است کوتاه باشد. در بسیاری از موارد، زنان علائم آلرژی را فقط در بارداری تجربه کردهاند و قبل از آن هیچگونه علائمی نداشتهاند. البته اگر خانمی قبل از بارداری سابقهی آلرژی داشته، پیشبینی بهبود یا تشدید علائم آن در بارداری دشوار است. از آنجایی که آلرژی مادر در طول بارداری امکان تولد نوزاد مبتلا به آلرژی را افزایش میدهد، مادر با دوری از عوامل «آلرژن» میتواند از این امر پیشگیری کند. «آلرژن» نوعی آنتیژن بوده که باعث واکنش غیرطبیعی و شدید سیستم ایمنی میشود. آلرژنها طیف وسیعی داشته و میتوانند در مواد مختلفی وجود داشته باشند.
برخی از مادران باردار در دوران بارداری حتی زمانی که مبتلا به سرماخوردگی نیستند، دچار احتقان و گرفتگی بینی میشوند که به این حالت رینیت آلرژیک بارداری گفته میشود. ممکن است انواع آلرژی ها مانند آلرژی فصلی، کهیر حاملگی، آلرژی پوستی و آلرژی فصل بهار در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمونی ایجاد شوند و به جنین آسیب برسانند. به همین علت پیشگیری و درمان آلرژی اهمیت زیادی در دوران بارداری دارد. مصرف قرص های ضد حساسیت هم میتواند مفید باشد و هم میتواند عوارضی را بوجود آورد، به همین دلیل این آلرژی باید تحت نظر پزشک درمان شود.
آلرژی فصلی در دوران بارداری
در فصل بهار به خاطر گرده افشانی گیاهان و وجود هاگها در هوا، آب ریزش بینی، عطسه و خارش چشمها افزایش پیدا میکند. این علائم باعث افزایش تورم بینی، که در دوران بارداری هم وجود دارد، میشود. یکی از روشهای جلوگیری از بروز حساسیت دوری کردن از عوامل و موادی هستند که باعث شروع حساسیت میشوند، زیرا سیستم ایمنی بدن در برابر عوامل حساسیت زا عکس العمل نشان میدهد. از باز کردن پنجرهها در این فصل خودداری کنید و به جای آن، از سیستم سرمایشی استفاده کنید. بعد از ورود به منزل حتما حمام کنید تا گردههای روی موهای شما از بین برود. لباسهای خود را برای خشک کردن بیرون از منزل آویزان نکنید.
تنگی نفس در دوران بارداری
زنان به طور طبیعی در دوران بارداری تنگی نفس دارند، ولی علت تنگی نفس حدود ۷۰% از افراد ، آلرژی است. کنترل نادرست تنگی نفس باعث میشود جنین از داشتن اکسیژن محروم شده و منجر به زایمان زودهنگام، رشد کم و کاهش وزن جنین شود. همچنین باعث افزایش فشار خون شده و ممکن است منجر به رشد کم جنین و نارس شدن آن شود.
کهیر در دوران بارداری
یکی از موارد شایع در دوران بارداری ایجاد کهیر، خارش و قرمزی پوست است. کهیر ممکن است در اثر عوامل آلرژیک در فرد ایجاد شود. این عوامل میتوانند مختلف باشند و محرکهای غذایی و تنفسی می توانند سبب ایجاد و یا تشدید کهیر شوند.
درمان گرفتگی بینی در بارداری
گاهی آبریزش بینی در دوران بارداری به آلرژی مربوط نبوده و به دلیل افزایش هورمونهای بدن ایجاد میشود و عوارضی چون گرفتگی بینی و آبریزش بینی و خلط گلو را به همراه دارد. این حالت را «رینیت بارداری» یا گرفتگی و آبریزش بینی در بارداری میگویند که با التهاب مخاط بینی همراه است. این بیماری در سه ماهه سوم بارداری بیشتر رخ میدهد.
علائم این بیماری مانند علائم آلرژی است، ولی در حقیقت این بیماری به داروهای آنتی هیستامین جواب نمیدهد و با آنها درمان نمیشود. بسیاری از بانوان باردار که به گرفتگی بینی مبتلا میشوند و قبل از بارداری سابقه ابتلا به آلرژی را نداشتهاند، به دلیل تغییر سطح هورمونهای بارداری به این بیماری دچار میشوند.
درمان آبریزش بینی در بارداری
۱) برای شستشوی بینی از سرم شستشوی بینی یا محلول نمکی استفاده کنید. ماده اصلی این نوع اسپریها آب نمک است و به کاهش علائم آلرژی کمک میکند و برای جنین هم ضرری ندارد. شستشوی بینی توسط آب نمک، میتواند راههای سینوسها را باز کند. مقداری آب گرم که با نمک ترکیب شده را به داخل بینی خود بکشید و آن را بیرون دهید.
۲) از دستگاه بخور در شب استفاده کنید تا هوای اتاق را مرطوب کند و عوارض ناشی از آلرژی را از بین ببرد.
۳) در خانه خود از دستگاه تصفیه هوا استفاده کنید.
۴) حیوانات خانگی را از محیط زندگی خود دور کنید.
۵) پنجرههای خود را محکم ببندید تا مواد آلرژی زا وارد خانه نشوند و یا حداقل در زمان اوج انتشار آلرژنها که صبح زود و عصر هستند، پنجرهها را ببندید.
۶) در بیرون از خانه ماسک بزنید.
۷) همسر خود را راضی کنید تا مسئولیت نظافت منزل را بر عهده گیرد و یا کسی را به این منظور استخدام کنید.
اگزما در دوران بارداری
اصولاً اگزمای دوران بارداری را میتوان با مرطوب کننده کنترل و درمان کرد، اما اگر این اختلال شدید باشد، پزشک پماد استروئیدی برای استفاده موضعی تجویز میکند. در اکثر مواقع استفاده از استروئیدهای موضعی در دوران حاملگی بدون خطر است، اما بهتر است درباره هرگونه روش درمانی با پزشک خود مشورت کنید، زیرا ممکن است بدن شما نسبت به آن حساسیت نشان دهد.
اقدامات زیر نیز می تواند در کنترل اگزما و یا پیشگیری از آن در دوران حاملگی کمک کند:
۱) دوش داغ گرفتن میتواند اگزما را تشدید کند، حدالامکان از دوش آب ولرم استفاده کنید.
۲) بعد از هر حمام پوست خود را با آب رسان ها و مرطوب کننده ها مرطوب کنید.
۳) لباس های گشاد و پنبه ای بپوشید.
۴) استفاده از صابونهای خشک را کنار بگذارید.
۵) به هنگام خواب از از دستگاه بخور استفاده کنید.
۶) آب کافی بنوشید.
درمانهای دارویی آلرژی در دوران بارداری
اگر با رعایت توصیههای ذکر شده باز هم علایم آلرژی پابرجا ماند میتوانید با توصیهی پزشک از دارو استفاده نمایید. توجه کنید که از داروهای درمان آلرژی در سهماههی اول بارداری استفاده نکنید.
اگر نوع آلرژی تشخیص داده شود درمان بسیار ساده میشود. به طور کلی مصرف آنتی هیستامینها (کلرفنیرامین، تری فینل امین و دیفن هیدرامین) در بارداری ایمن است. اما برخی عوارض جانبی نیز دارند، مانند احساس خوابآلودگی (اگر از برخی دردهای دوران بارداری خسته و کم انرژی هستید، با مصرف آنتیهیستامین احساس خستگی بیشتری خواهید کرد.) اما قبل از مصرف هرگونه دارویی با پزشک خود راجع به ایمن بودن مصرف آن در بارداری مشورت کنید.
ایجاد آلرژی توسط عوامل حساسیتزا در بارداری ایمن در نظر گرفته میشود، اما برخی متخصصان ایجاد آلرژی در بارداری را نشانهی خوبی نمیدانند، به دلیل اینکه یک سری تغییرات نوسانی در سیستم ایمنی شما به راه میاندازد که ممکن است واکنشهای غیرمنتظرهای در پی داشته باشد.
استفاده از ضد احتقان برای باز کردن راههای هوایی گزینهی مناسبی نیست. این داروها حاوی ترکیبات سودوافدرین هستند که احتمالاً برای زنان باردار گزینهی مناسبی نیستند. به ویژه در سهماههی اول بارداری بیشترین خطر را برای جنین دارند و باید از مصرف آنها اجتناب کرد. زیرا در برخی تحقیقات اختلالات مادرزادی ( نقص دیوارهی شکمی) ناشی از مصرف این دارو گزارش شده است.
اسپری بینی اکسیمتازوفین، در صورتی که به مدت کوتاه ۲ تا ۳ روزه استفاده شود، به دلیل داشتن غلظت کم در گردش خون نسبتاً ایمن است.
کورتیکواستروئیدها (کرومولین و بکلومتازون)، اگر به صورت اسپری بینی استفاده شوند، به دلیل خاصیت ضدالتهابی در تخفیف علایم مؤثر هستند، اما در خصوص سایر کورتیکواستروئیدها هنوز تحقیقات کافی در مورد ایمنی آنها در بارداری انجام نشده است.
تزریق واکسن آلرژی در دوران بارداری
اگر پیش از لقاح جنین و پیش از بارداری واکسن ضد آلرژی را تزریق کردهاید و اکنون نوبت بعدی تزریق است، می توانید این کار را انجام دهید. البته اکثر متخصصین آلرژی اعتقاد دارند، طی بارداری شروع تزریق واکسن ضدآلرژی برای پیشگیری و درمان حساسیت و آلرژی در دوران بارداری ایده خوبی نیست، زیرا این واکسن سیستم ایمنی در حال تغییر شما در دوران بارداری را با تغییرات جدیدی مواجه میکند و احتمال دارد باعث بروز واکنش غیرمنتظرهای شود.