درمان حساسیت فصلی : آلرژی یا حساسیت فصلی معمولا با فرا رسیدن فصل بهار گریبانگیر بسیاری از افراد میشود. عطسه، سرفه، آبریزش بینی، سوزش و آبریزش چشم، خارش گلو، خارش چشم، ورم چشم، سرفههای آلرژیک، گرفتگی بینی و گلو همگی از جمله علائم حساسیت فصلی به شمار میروند.
آیا برایتان پیش آمده است که در یک زمان خاص از سال دچار عطسه زیاد شوید؟ مخاط بینی و گلویتان خارش زیاد داشته باشد؟ چشمهایتان سرخ شود و خارش زیادی داشته باشد؟ یا حتی آبریزش بینی و ریختن اشک از چشمها را تجربه کرده باشید؟ اینها علائم حساسیت فصلی هستند.
برخی افراد علائم آزاردهندهی دیگری هم تجربه میکنند. مثلا سرفههای زیادی در شب دارند طوریکه نمیتوانند به راحتی نفس بکشند و ممکن است خواب شبانه را هم مختل کند. البته باز هم تاکید میکنم اگر این علائم در تمام فصلهای سال نباشد و فقط در فصل گرده افشانی گلها یا زیر درختان ایجاد شود حساسیت فصلی است.
دانستن این نکته هم خالی از لطف نیست که رخدادهای دیگری هم به جز گرده افشانی گل و گیاه، بذر و درختان سبب واکنش سسیتم ایمنی بدن میشوند. این موارد که علائم مشابه با آلرژی فصلی دارد موارد زیر است:
علائم حساسیت فصلی
شایعترین علایم شامل:
- عطسه
- خارش بینی
- ترشح بینی
- انسداد(کیپ شدن بینی)
این علایم در مواجهه با دود، بو و گرد وخاک و موادی که فرد به آن آلرژی دارد تشدید می شود. بیشترین شدت علائم در صبح زود می باشد و بسیاری از افراد نیمه های شب بخاطر کیپ بودن بینی یا عطسه از خواب بیدار می شوند.
تغییر دما و رفتن از محیط گرم به سرد نیز باعث تحریک شدن بینی می گردد. بسیاری از افراد علائم چشمی نظیر: خارش سوزش و اشک ریزش را تجربه میکنند.
خارش گلو، حلق و بینی نیز بسیار شایع می باشد. خون دماغ مکرر و تغییر حس بویایی ( شدید شدن و کاهش بویایی ) نیز جزو علایم می باشد.
آیا علائم حساسیت فصلی در همهی افراد یکسان است؟
واکنش نسبت به مواد آلرژی زا مختص یک سن خاص نیست که بخواهیم آن را به کودکی یا سالمندی یا حتی میانسالی ارتباط دهیم. به جنسیت خاصی هم ربط ندارد و در مردان و زنان امکان بروز دارد. اما شدت و میزان آن در هر فردی نسبت به فرد دیگر متفاوت است و این تفاوت فقط به میزان حساسیت سیستم ایمنی بدن فرد در مقابل مواد حساسیتزا ارتباط دارد.
تشخیص آلرژی فصلی
تشخیص حساسیت فصلی در بهار یا آلرژی پاییزی یک فرایند پیچیده نیست که نیاز به آزمایش و یا اقدامات تشخیصی دقیق داشته باشد. پزشک میتواند با معاینه مخاط بینی و گلو متوجه التهاب در این نواحی شود. با سوالات زیر هم از بیمار شرح حال میگیرد.
چه زمانی از سال دچار این حالات میشوید؟
چند وقت است که سرفه و آبریزش بینی و چشم یا سایر علائم را دارد؟
بررسی تاریخچهی خانوادگی بیمار یعنی باید پزشک مطلع شود آیا کسی در خانوادهی بیمار مبتلا به حساسیت فصلی بوده است یا نه.
بررسی تاریخچهی پزشک بیمار میتواند به معنی این نیز باشد که بیمار چه داروهایی مصرف میکند یا چه بیماریهایی دارد.
کدام مواد غذایی حساسیت فصلی را تشدید میکنند؟
اغلب افراد مبتلا به حساسیت بینی علائمشان به غذا ارتباط مستقیم ندارد. برخی از افراد حساس به گرده افشانی گیاهان، ممکن است به خوراکی هایی مانند هویج، مغز آجیل، کرفس و هلو حساس باشند و علائمی از خود نشان بدهند یا حتی با مصرف میوه و سبزی تازه، دچار خارش و تورم در ناحیه لبها، زبان، گلو و سقف دهان شوند. کسانی که نسبت به سبزه و چمن حساسیت نشان میدهند.
بعد از مصرف گوجه فرنگی، خربزه، طالبی، کیوی، پرتقال، موز و انبه، دچار علائم آلرژی میشوند و اجتناب از مصرف این مواد غذایی شرایط آنها را بهبود میبخشد. این افراد میتوانند میوهها و سبزیجات را به صورت پخته مصرف کنند، زیرا حرارت میتواند بسیاری از مواد آلرژن را غیر فعال کند.
هیستامین چیست؟
بعضی از سلولهای ایمنی بدن، زمانی که در تماس با آلرژن قرار میگیرند، هیستامین ترشح میکنند. در واقع هیستامین با افزایش نفوذپذیری مویرگهای خونی در برابر گلبولهای سفید خون و پروتئینهای دیگر، اجازه میدهد سیستم ایمنی بدن در برابر مهاجمان خارجی عملکرد بهتری داشته باشد. اما بهعنوان یک نتیجهی جانبی، در قسمتی از بدن که هیستامین آزاد میشود، علائم التهابی مانند تورم، قرمزی، خارش و خلط ظاهر میشود.
درمان حساسیت فصلی در تهران
روشهای مختلفی برای درمان و بهبود علائم حساسیت فصلی وجود دارد، که در ادامه به بعضی از آنها اشاره میکنیم.
- ۱) آنتیهیستامین (مانند قرص سیتریزین)
اگر برای درمان آلرژی و رهایی از این روزهای آزاردهنده به دکتر مراجعه کنید، اولین مرحلهی درمان را آغاز کردهاید. قرص سیتریزین، لوراتادین، آنتیهیستامین دکونژستانت و انواع دیگر قرصهای آنتی هیستامین که به نامهای مختلف در داروخانهها عرضه میشوند، از معروفترین نجاتدهندههای شیمیایی حساسیت فصلی هستند.
این داروها یکی از حیاتیترین چیزها برای افراد مبتلا به آلرژی محسوب میشوند. بیماران میتوانند با استفاده از این داروها به درمان حساسیت خود کمک کنند. باید صادقانه گفت که راحتترین و سریعترین روش درمان حساسیت فصلی استفاده از داروهای ضدحساسیت است.
- ۲) اجتناب از آلرژنها
بهترین کار برای درمان حساسیت فصلی، دوری کردن از مواد حساسیتزا و محرکها است. به طور مثال میتوانید برای خنک کردن منزلتان در فصل تابستان، به جای پنکه و کولر، از دستگاه تهویهی هوا استفاده کنید. تا جایی که برایتان مقدور است در منزل بمانید و از گردهی گیاهان دوری کنید. زمانی که دچار تب یونجه میشوید، به نکات زیر توجه کنید:
- پنجرههای خانه را ببندید.
- مدت زمانی که بیرون از خانه میگذرانید را محدود کنید.
- در روزهایی که وزش باد شدید است، در منزل بمانید.
- از استعمال دخانیات خودداری کنید، چون این کار تب یونجه را تحریک میکند.
نقش تغذیه در حساسیت فصلی
باز تاکید میکنیم که این بیماری ارتباط مستقیمی با غذا ندارد و اغلب افراد نیازی به پرهیز غذایی ندارند اما برخی از افراد نیاز به رعایت پرهیز می باشند.
پزشک برای برطرف شدن مشکل شما استفاده از دارو را پیشنهاد میکند. یکی دیگر از روشهای درمان حساسیت فصلی، مصرف خوراکیها و میوههایی است که در کاهش علائم حساسیت فصلی مؤثر هستند. یک رژیم غذایی سالم، علائم حساسیت را کمتر میکند.
مطالعات مختلف سودبخشی موارد زیر را بصورت نسبی و نه قطعی پیشنهاد کرده است.
۱) امگا ۳ بیشتری بخورید.
مگا ۳ یک اسید چرب است و در مواد غذایی مانند ماهی، تخممرغ، گردو، روغن آفتابگردان، تخم کدو، تخم کتان، کنجد و فندق وجود دارد. امگا ۳ به قدری مفید است که مصرف آن در هر سنی پیشنهاد میشود. مصرف امگا ۳ از آنجایی که دارای فواید ضدالتهابی هم هست، به افراد مبتلا به آلرژی توصیه میشود.
۲) از محصولات پروبیوتیک استفاده کنید.
ماست و بعضی دیگر از خوراکیها دارای باکتری پروبیوتیک هستند و به همین دلیل، موجب حفاظت از میکروبیوم روده میشوند. پروبیوتیک ضدالتهاب است و میتواند برای درمان حساسیت فصلی مؤثر باشد.
۳)حساسیت به برخی میوه ها
اگر جزو آن دسته از افراد معدودی هستید که با برخی میوه ها دچار علایم می شوید از خوردن میوههایی که به آن آلرژی دارید اجتناب کنید. برخی از این افراد میتوانند فرم پخته شده آن میوه را تحمل کنند.
۴) میوه و سبزیجات بیشتری مصرف کنید.
خوردن میوه و سبزی یکی از روشهای درمان حساسیت فصلی به شمار میرود و آن هم به دلیل آنتی اکسیدان و ویتامین C موجود در آنها است. ویتامین C یک آنتیهیستامین طبیعی است که به بدن در مبارزه با آلرژنها کمک میکند و بدن را از علائم بیماری و حساسیت فصلی دور نگه میدارد.
چگونه از بروز حساسیت فصلی پیشگیری کنیم؟
از مواجهه با دود (سیگار، قلیان، اسپند و عود) به شدت پرهیز کنید. شنیدهاید که میگویند پیشگیری بهتر از درمان است. آیا این جمله در مورد حساسیتهای فصلی هم مصداق دارد؟ قطعا پرهیز از قرار گرفتن در معرض آلرژنها یک اقدام پیشگیرانه و هم اقدامی برای درمان حساسیت فصلی در منزل است. چند مورد از این اقدامات را در ادامه ذکر میکنیم.
- سیگار نکشید و حتی در معرض دود سیگار یا قلیان قرار نگیرید.
- در معرض باد مستقیم کولر یا پنکه قرار نگیرید.
- از شویندههایی اسیدی مانند وایتکس، جرم گیر، حشره کش و عطر و اسپری استفاده نکنید.
- در محیطهای شلوغ و پر جمعیت رفت و آمد نکنید.
- از تماس با گرد و غبار یا قرار گرفتن در معرض گردهی گیاهان بهخصوص در فصل بهار بپرهیزید.
- برای پیشگیری از آلرژی پاییز در فصل سرد سال از شال گردن برای پوشاندن بینی و دهان خود استفاده کنید.
- حداقل یک بار در هفته دیوارها و وسایل خانه را با دستمال مرطوب گردگیری کنید.
- از لباسهای پشمی، فرش پشمی استفاده نکنید و پتو را ملافه بپوشانید.
- حیوانات خانگی بهخصوص سگ و گربه و خرگوش در خانه نگه ندارید.
- تحت نظر پزشک و اگر کمبود ویتامین دارید از مکملهای ویتامین C و امگا ۳ استفاده کنید.
سارا
2022-08-12 at 18:07سلام
من از بچه گی دجار حساسیت فصلی بودم
و در فصل تابتان عطسه زیاد. خارش گلو. ابریزش .
و….داشتم اما وقتی این مقاله را خوندم
بهم خیلی کمک کرد
ممنون از دکتر مرتضی فلاح پور.
مدیر سایت
2022-08-17 at 10:44سلام سارا عزیز
خوشحال هستیم که تونستین به شما کمک کنیم
محمدرضا کدخدا
2022-08-22 at 15:28سلام من هر ۶ ماه حساسیت فصلی میگیرم عطسه زیاد آبریزش بینی و خارش چشم و تاری دید
Azar
2022-10-05 at 09:29سلام ، من ۴ماهه پشت سرهم عطسه میکنم ،همه نوع داروی شیمیایی و گیاهی هم استفاده کردم ولی فایده نداره واقعاخسته شدم نمیدونم چکار کنم! اهل ادویه یا گرمی خوردن هم نیستم ! والا موندم علتش چیه😮💨
مدیر سایت
2022-10-15 at 21:05سلام آذر عزیز
باید بیشتر بررسی بشه، همینطوری نمیشه درمان کرد.
میتونین بصورت آنلاین یا حضوری مراجعه کنید تا درمان شوید.