مشاوره آنلاین و نوبت دهی
کهیر یک بثورات خارش‌دار یا جوش‌های پوستی است که ممکن است در هر نقطه از بدن رخ دهد یا به‌صورت آنژیوادم (تورم لایه‌های عمیق‌تر پوست) مشخص می‌شود. دلایل زیادی می‌تواند باعث به‌وجودآمدن کهیر شود، از جمله این عوامل می‌توان به‌قرار گرفتن در معرض یک آلرژن، یک محرک فیزیکی، مانند فشار ناشی از لباس‌های تنگ، یا یک بیماری زمینه‌ای اشاره کرد. کهیر حدود ۲۰ درصد از افراد را در دوره‌ای از زندگی تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. توجه به درمان کهیر برای بهبود سریع‌تر و رهایی از عوارض آن ضروری است.
افرادی که مبتلا به کهیر هستند، در معرض خطر ابتلا به بیماری تهدید‌کننده زندگی به نام آنافیلاکسی هستند. آگاهی از سایر علائم این بیماری، مانند تورم صورت، زبان یا گلو، ضربان قلب سریع، یا سبکی سر بسیار مهم است. در این شرایط درمان کهیر ضرورت دارد. در ادامه به بررسی روش‌های تشخیص و درمان پزشکی و خانگی این بیماری می‌پردازیم.
آزمایش‌ها و تشخیص کهیر
کهیر بر اساس مدت‌زمان آن دسته‌بندی می‌شود:
- کهیر حاد: کمتر از ۶ هفته طول می‌کشد.
- کهیر مزمن: مدت بیش از ۶ هفته با دوره‌های منظم مصرف.
در بیشتر موارد برای تشخیص کهیر نیازی به آزمایش‌های خاصی نیست. درصورتی‌که کهیر مزمن باشد و فرد به مدت طولانی به آن مبتلا باشد، آزمایشاتی برای شناسایی علت آلرژیک لازم خواهد بود.
درمان کهیر
گزینه‌های متفاوتی برای درمان کهیر وجود دارد. بهترین رویکرد برای درمان بستگی به علت و حاد یا مزمن بودن آن دارد. در ادامه به بررسی روش‌های درمانی خواهیم پرداخت:
کهیر حاد
در افرادی که علائم خفیف وجود دارد و معمولاً پس از قرارگرفتن در معرض یک آلرژن یا محرک این علائم بروز می‌کنند، درمان‌های خانگی معمولاً می‌توانند خارش را تا زمانی که بثورات از بین برود، تسکین دهند. روش‌های درمانی که پزشک توصیه می‌کند شامل موارد زیر است:
- آنتی‌هیستامین‌های غیر آرام‌بخش، مانند ستیریزین (Zyrtec) یا فکسوفنادین (Allegra)
- استفاده کوتاه‌مدت از استروئیدهای موضعی
- کرم‌های ضدعفونی‌کننده برای جلوگیری از عفونت ثانویه
- کرم‌های تسکین‌دهنده برای کاهش خارش
اگر علائم آلرژی وجود داشته باشد و تورم در لب‌ها، صورت یا زبان فرد وجود داشته باشد، پزشک ممکن است تزریق اپی‌نفرین را در مواقع اضطراری تجویز کند.
کهیر مزمن
معمولاً افراد مبتلا به کهیر مزمن نیاز به مصرف منظم آنتی‌هیستامین‌ها دارند تا زمانی که علائمشان برطرف شوند. Omalizumab (Xolair) یک داروی تزریقی است که می‌تواند علائم کهیر مزمن خودبه‌خودی (نوعی کهیر با منشأ ناشناخته) را کاهش دهد. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۶ به این نتیجه رسید که طب سوزنی ممکن است به تسکین کهیر مزمن کمک کند، اگرچه شواهد کافی برای تأیید اینکه این یک درمان ایمن و مؤثر است وجود ندارد.
کهیر مزمن می‌تواند منجر به ناراحتی شدید، پریشانی و احتمالاً افسردگی شود. استرس نیز می‌تواند کهیر را تشدید کند و داشتن کهیر می‌تواند استرس را بدتر کند. هر فردی که احساس کند کهیر بر کیفیت زندگی یا سلامت روانی آنها تأثیر می‌گذارد، باید با پزشک صحبت کند. اگر بیمار دچار بیماری زمینه‌ای مانند لوپوس باشد، روش‌های درمانی دیگری نیز در نظر گرفته می‌شود.
نکته مهم:
مصرف هرگونه دارو باید با تجویز پزشک صورت گیرد و استفاده سرخود از دارو ممکن است علائم را بدتر و روند بهبود را با مشکل مواجه کند.
درمان‌های خانگی کهیر
در اغلب موارد با رعایت نکات بهداشتی در خانه بیمار بهبود می‌یابد. نکاتی برای کاهش علائم کهیر عبارت‌اند از:
- استفاده از لوسیون تسکین‌دهنده یا کمپرس خنک برای کاهش خارش.
- پوشیدن لباس‌های گشاد، سبک و نخی.
- اجتناب از خراشیدن محل کهیر.
- انتخاب صابون‌ها، مرطوب‌کننده‌ها و سایر لوازم آرایشی برای پوست‌های حساس.
- با گرفتن دوش آب سرد و استفاده از پنکه از گرمای بیش از حد جلوگیری کنید.
- اجتناب از قرارگرفتن در معرض آفتاب.
- اجتناب از قرارگرفتن در معرض محرک‌های شناخته شده.
- مصرف ویتامین D3
قبل از استفاده از مکمل‌ها با یک پزشک متخصص صحبت کنید، زیرا این مکمل‌ها می‌توانند باعث ایجاد واکنش‌های نامطلوب شوند. برخی از مکمل‌ها و ویتامین‌ها حاوی موادی هستند که می‌توانند باعث کهیر شوند.
بیشتر بخوانید: تفاوت آلرژی با سینوزیت
چه داروهایی برای کهیر شدید استفاده می‌شود؟
گاهی برای درمان کهیر وسیع یا کهیر شدید که پلک‌ها و لب‌ها را درگیر می‌کند، تزریق آنتی‌هیستامین لازم است. داروهای کورتیکواستروئیدی نیز گاهی برای درمان موارد شدیدتر کهیر استفاده می‌شود. کورتیکواستروئیدهای خوراکی می‌توانند به کاهش تورم، خارش و قرمزی کمک کنند.
در موارد کهیر شدید که با آنافیلاکسی همراه است، ممکن است فرد نیاز به تزریق اورژانسی آدرنالین داشته باشد. افرادی که مستعد آنافیلاکسی هستند باید همیشه یک EpiPen (دستگاهی که می‌تواند برای تزریق آدرنالین در شرایط اضطراری استفاده شود) همراه خود داشته باشند.
داروهای آنتی‌هیستامین برای درمان کهیر
آنتی‌هیستامین‌های خوراکی معمولاً درمان اصلی کهیر هستند. این داروها می‌توانند خارش را تسکین دهند و بثورات را در اکثر افراد کنترل کنند. در اغلب موارد آنتی‌هیستامین‌های غیر آرام‌بخش ترجیح داده می‌شوند، زیرا مؤثرتر هستند، عوارض جانبی کمی دارند و به‌طورکلی باعث خواب‌آلودگی نمی‌شوند. آنتی‌هیستامین‌های آرام‌بخش (باعث خواب‌آلودگی بیمار می‌شوند) فقط در صورتی باید استفاده شوند که خارش شدید باشد. اغلب این نوع در شب برای بیمار استفاده می‌شوند. قبل از مصرف داروها از اثرات آرام‌بخش و خطر رانندگی یا کار با ماشین‌آلات هنگام مصرف این داروها آگاه باشید، زیرا ممکن است عوارض آنها خطرات جبران‌ناپذیری را به دنبال داشته باشد.
گاهی اوقات، ترکیبی از آنتی‌هیستامین‌ها بهتر از یک آنتی‌هیستامین به‌تنهایی تأثیر می‌گذارد. اگر کهیر به آنتی‌هیستامین پاسخ نداد، مجدد به پزشک مراجعه کنید. استفاده از لوسیون‌ها و کرم‌های ضد خارش، در ناحیه آسیب‌دیده پوست ممکن است علائم را تسکین دهد. از پزشک خود برای انتخاب بهترین داروی موضعی کمک بخواهید.
بیشتر بخوانید: درمان سرفه خشک
جلوگیری از کهیر
همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، در برخی موارد علت کهیر مشخص نیست اما رعایت مراقبت‌هایی می‌تواند احتمال ابتلا را کاهش دهد. نکات پیشگیری از کهیر شامل موارد زیر است:
- انتخاب صابون‌ها، کرم‌های پوستی و شوینده‌های ملایم یا بدون عطر
- مصرف آنتی‌هیستامین‌های بدون نسخه زمانی که تعداد گرده‌ها زیاد است (اگر گرده دلیل ایجاد کهیر هستند)
- ثبت هرگونه محرک احتمالی
- صحبت با پزشک در مورد اینکه آیا داروهای مصرفی شما ممکن است باعث کهیر شوند یا خیر
- استفاده از مدیتیشن و سایر تکنیک‌های آرامش‌بخش برای مدیریت استرس
تقریباً هر غذایی می‌تواند باعث واکنش آلرژیک شود. برخی از محرک‌های رایج عبارت‌اند از:
- شیر
- تخم‌مرغ
- آجیل و خشکبار
- سویا
- گندم
- غذای دریایی
- کنجد
یادداشت‌برداری از وعده‌های غذایی و علائم می‌تواند به شناسایی غذاهایی که باعث تحریک واکنش می‌شوند کمک کند.
کهیر و استرس
یکی از محرک‌های کهیر حاد ممکن است آدرنالین باشد. تحقیقات انجام شده در این زمینه، ارتباط بین استرس مداوم را با عفونت زمینه‌ای خفیف در افراد مبتلا به کهیر مزمن را نشان می‌دهند. مدیریت استرس از طریق مدیتیشن، ورزش یا مشاوره ممکن است به برخی از افراد مبتلا به کهیر مزمن کمک کند تا علائم خود را مدیریت کنند. بهتر است بعد از مراجعه به فوق‌تخصص آلرژی، مراجعه به روانپزشک را برای کنترل استرس در برنامه خود قرار دهید.
چه زمانی باید برای درمان کهیر به دنبال مشاوره پزشکی باشید؟
درصورتی‌که این بیماری در شرایط زیر رخ دهد باید به دنبال مشاوره پزشکی باشید:
- در یک کودک زیر ۱۲ سال رخ می‌دهد.
- بیش از ۲۴ تا ۴۸ ساعت طول می‌کشد.
- چندین مرتبه رخ می‌دهد.
- ناحیه بزرگی از بدن فرد را پوشش می‌دهد؛
- به درمان پاسخ نمی‌دهد؛
- بیمار تب دارد
اگر تورم مشخصی وجود دارد، به‌ویژه اگر صورت، چشم‌ها، لب‌ها یا زبان بیمار درگیر شده است، یا اگر خس‌خس سینه وجود دارد، فوراً با اورژانس تماس بگیرید. برای درمان کهیر باید به فوق‌تخصص آلرژی مراجعه نمایید.