آلرژی تنفسی عاملی هست که مشابه سرماخوردگی می باشد. از این رو تشخیص دقیق آن به عهده ی پزشک است. هوای محیط اطراف ما سرشار از گرد و غبار، دود، گرده ی گیاهان و سایر ذرات ریز و معلق مثل کپک و موی حیوانات می باشد که ممکن است موجب افزایش احتمال بروز آلرژی تنفسی (آسم) گردد.
چه کسانی مبتلا به آلژی تنفسی میشوند؟
زمانی که رطوبت هوا بالاست شرایط برای رشد و تولید کپک ها و قارچ های موجود در هوا افزایش می یابد و اینگونه آمار افرادی که به آلرژی تنفسی مبتلا میشوند افزایش پیدا میکند. گرده ی گیاهان نیز یکی از اساسی ترین علل بروز آلرژی تنفسی است. گاهی تماس با پوست یا موی حیوانات نیز ممکن است موجب بروز آلرژی شود. زیرا بدن قادر است در مقابل پروتئین موجود بر روی پوست یا موی حیوانات واکنش نشان دهد.
عواملی که باعث افزایش شدت آلرژی تنفسی میشوند چیست؟
در پارهای از موارد هم بعضی میوه ها، سبزیجات و ادویه ها موجب تشدید علائم آلرژی تنفسی می شوند. شدت آلرژی نسبت به وضعیت آب و هوا متغیر است و اغلب کسانی که مبتلا به آلرژی تنفسی اند در فصول گرم سال مثل بهار و تابستان که گرده افشانی گیاهان زیاد است، با آن دست و پنجه نرم می نمایند. عطرهای غلیظ و سنگین، آلاینده های هوا، دود تنباکو، دودهای شیمیایی نیز ممکن است باعث افزایش شدت علائم آلرژی تنفسی شوند. اگر محل مورد آلرژی ریه و مجاری تنفسی باشد، راههای تنفسی یا همان نایژهها دچار التهاب میشوند، یعنی باریکتر شده و عبور هوا کمتر انجام میشود. این موضوع باعث میشود شخص به سختی نفس کشیده و دچار سرفه و خسخس شود. این حالت معمولا در کودکان و افراد مسن بیشتر است.

شیر، تخم مرغ و بادام زمینی آلرژن هایی هستند که در بروز آلرژی تداوم کمتری دارند ولی میتوانند باعث بروز عکس العمل تنگی نفس شوند.
علل آلرژی تنفسی
زمانی که سیستم ایمنی بدن به مواد بی ضرری مانند آلرژن ها واکنش بیش از حد نشان می دهد، نوعی آلرژی بروز میکند. برخی افراد مشکلات تنفسی یا به عبارتی دیگر آلرژی تنفسی را از تنفس آلرژن ها تجربه میکنند. این عارضه با عنوان آسم آلرژیک شناخته می شود. این مشکل با متورم شدن مجراهای تنفسی بروز میکند. برخی آلرژن ها که باعث بروز این شرایط میشوند شامل موارد زیر هستند:
- شوره حیوانات
- غبار حشرات
- دود تنباکو
- آلاینده های هوا
- عطرهای سنگین شامل: لوسیون های عطری و عطرها و ادکلن ها
- دودهای شیمیایی
برخی از آلرژن ها که در بروز آلرژی تداوم کمتری دارند ولی میتوانند باعث بروز عکس العمل تنگی نفس شبیه آسم شوند، شامل موارد زیر هستند:
- شیر
- ماهی
- صدف ( خوراکی )
- تخم مرغ
- بادام زمینی
- گندم
- برخی آجیل های درختی
علائم آلرژی تنفسی
آلرژی تنفسی دو نوع است. نوع اول آلرژی تنفسی فوقانی می باشد که بینی و سینوس ها را درگیر میکند. نوع دوم آلرژی تنفسی تحتانی است که نام دیگر آن آسم می باشد و ریه ها را درگیر میکند. برخی علائم آلرژی تنفسی مشابه سرماخوردگی است. از این رو تشخیص دقیق آن به عهده ی پزشک است.
از جمله علائم آلرژی تنفسی عبارتند از:
- عطسه های مکرر که اغلب اوقات صبح ها شدیدتر است.
- آبریزش بینی
- خارش در چشم، بینی، گوش، حلق و پوست که میتواند آزاردهنده باشد.
- گرفتگی بینی و خشکی مخاط بینی
- ریزش اشک
- سرفه های مکرر
- ترشحات بی رنگ در پشت حلق
- سردرد
سه علامت شاخص ابتلا به آسم
همانطور که گفته شد بیماری آسم، تنگی مجاری تنفسی است. اگر مجاری تنفسی مثل شاخه های باریک یک درخت باشند، هر چه به سمت بالاتر برویم شاخه باریکتر می شوند. اگر مجاری تنفسی در زمان التهاب و ورم مجاری کنترل نشوند، باریک شده و مانع از تنفس میشوند.
- سرفه شدید
- افرادی که وقتی دچار عفونت تنفسی میشوند، خس خس سینه پیدا میکنند.
- فعالیت سنگین یا ورزش در هوای سرد.
- این اشخاص در هنگام خواب احساس تنگی نفس دارند و سرفه و تنگی نفس بیدارشان میکند، مشکوک به بیماری آسم هستند.
نکاتی در رابطه با آلرژی تنفسی
- کشیدن سیگار، قلیان و مواد مخدر، در معرض دود دخانیات قرار گرفتن، استفاده از شوینده ها، خوشبو کننده ها، مواد آنزیم دار باعث تشدید آسم و تنگی نفس می شود.
- افرادی که مبتلا به این بیماری هستند باید از نگهداری حیوانات خانگی، تنفس مواد آلرژی زا و سموم و آلاینده های محیطی، خودداری کنند.
- اضافه وزن، کار و فعالیت در ارتفاعات بالاتر از هزار و پانصد متر هم از مواردی میباشد که میتواند موجب تنگی نفس و تشدید آسم شود.

گرد و غبار در هر نوع هوایی اعم از خشک یا مرطوب بر روی ابزار و وسیله ها و حتی ملافه ها و لباس ها وجود دارد که این عامل میتواند موجب تشدید آلرژی تنفسی شود.
درمان آلرژی تنفسی
تشخیص قطعی آلرژی تنفسی به عهده ی متخصص آلرژی است. زیرا علائم اولیه آسم مشابه آمفیزم ریوی و برونشیت بوده، همانگونه که اشاره شد برخی افراد در فصل مشخصی علائم آلرژی را دارند. اما عده ای از افراد در تمام فصول با آن درگیر هستند. از این رو درمان آلرژی تنفسی حائز اهمیت میباشد.
به طور کلی درمان آلرژی تنفسی در سه مرحله رخ میدهد:
- دوری از عوامل محرک
- درمان علامتی
- واکسیناسیون و حساسیت زدایی
دوری از عوامل محرک:
آلرژن در حقیقت ماده ی است که موجب بروز واکنش شدید سیستم ایمنی میگردد. آلرژن ها بسیار متفاوت اند و میتوانند در مواد گوناگونی وجود داشته باشند. اغلب آلرژن ها توسط ایمونوگلوبین A موجب بروز حساسیت می شوند. از این رو بهترین روش درمان آلرژی در ابتدا دوری از مواد حساسیت زا یا همان آلرژن هاست. از این رو افراد مبتلا به آلرژی تنفسی از حضور در محیط های آلوده و حاوی دود دخانیات و از گرد و غبار گیاهان اجتناب نمایند. در صورت بروز آلرژیه ای شدید بهتر است از استفاده از فرش و گلیم پشمی یا پرزدار اجتناب شود. اگرچه با اجتناب از آلرژن ها تا حد زیادی میتوان جلوی بروز علائم آن را گرفت، اما گاهی در امان ماندن از آنها غیرممکن میباشد.
درمان علامتی:
برای درمان از آنتی هیستامین ها کمک گرفته میشود. آنتی هیستامین ها بر حسب شدت آلرژی و تحتانی یا فوقانی بودن آن تجویز می شوند و ممکن است به صورت خوراکی یا تنفسی باشند. در پارهای از موارد نیز بنا به تشخیص پزشک فوق تخصص ممکن است آنتی هیستامین به صورت تزریقی به بیمار تجویز گردد.
واکسیناسیون و حساسیت زدایی:
در حالت کلی واکسن درمانی به صورت تزریق زیرجلدی یا زیرزبانی انجام می گیرد. واکسن درمانی جزو راهکارهای مناسب برای درمان آلرژی تنفسی است و قادر است مصونیت نیمه دائم در برابر عوارض شدید ناشی از تماس با آلرژن ها ایجاد نماید. البته واکسن درمانی برای آلرژی های ناشی از مواد غذایی موثر نیست اما یک راهکار موثر برای مصونیت در مقابل گرده گیاهان، گرد و غبار، نیش حشرات، کپک ها و قارچ ها، پوست و موی حیوانات می باشد. گاهی ممکن است واکسن درمانی طولانی شود و برای تکمیل دورهی درمان به ۳ الی ۵ سال زمان نیاز داشته باشید. هزینه ی واکسن درمانی نسبتا بالاست و بهتر است قبل از آغاز دوره ی درمان اطلاعات دقیقی از هزینه ی آن کسب کنید.
اگر آلرژی کنترل نشود میتواند مشکلات دیگری را ایجاد نماید؟
آلرژی سبب زمینه ایجاد سینوزیت مزمن و باعث به وجود آمدن پولیپ شود. به عبارتی فضای بینی و سینوس ها را پر کرده و تنفس آنها به شدت دچار مشکل میکند. همینطور بویایی آنها هم به همین دلیل کاهش پیدا کرده و یا اینکه از بین می رود. سومین موردی که ممکن است افراد مبتلا به آلرژی با آن روبرو شوند، آسیب گوش میانی است. که اگر درمان نشود امکان بروز کم شنوایی وجود دارد و ممکن است به دنبال آن عفونت های مزمن گوش میانی هم ایجاد شود که طبیعتا باید درمان خودش صورت بگیرد.
در صورت نیاز به درمان آلرژی تنفسی می توانید با شماره های مطب تماس گرفته یا از طریق اپلیکیشن زوپ بصورت متنی یا ویدئویی مشاوره بگیرین تا بهترین راه درمان را به شما پیشنهاد دهیم.